دوک مخروطی فروزان
دوک مخروطی که در داخل ایران با نام‌های دوک فروزان یا فروزان مقوایی شناخته می‌شود، ابزاری است که برای سیم‌پیچی و نگه‌داری نخ کاربرد دارد و به طور عمده در صنعت نساجی، ریسندگی و بافندگی از آن استفاده می‌شود.
از لحاظ ظاهری با توجه به فرم مخروطی آن، سر این محصول یا همان دماغه می‌تواند به صورت نوک تیز و یا هموار باشد. مواد اولیه برای تهیه این محصول از کاغذ و مقوای بازیافتی است. دوک مخروطی در سایزهای مختلفی قابلیت تولید دارد:
9 Deg 15
5 Deg 57
4 Deg 20
3 Deg 30
از میان سایزهایی که در بالا به آن اشاره شد، 5 Deg 57 و 4 Deg 20 از جمله پرکاربردترین‌ها در صنعت نساجی داخل کشور است.
از سایز 5 Deg 57 عمدتا برای سیم‌پیچی نخ تک، چندتایی، نخ پنبه‌ای، نخ مصنوعی و نخ ریسمان استفاده می شود. سطح پوشش نهایی در این سایز، بایستی به میزان مناسبی سمباده سطح بیرونی داشته و شیاردار باشد به این علت که ممکن است موقع سیم‌پیچی نخ، کشش در انتهای تراورس، نخ را به سمت نوک مخروط بکشد.
از سایز 4 Deg 20 نیز در ماشین توییستر TFO و همچنین در دستگاه چرخش دوبل نخ‌دوزی استفاده می‌شود.
در مراحل اولیه تولید نخ، نخ فرآوری شده از الیاف پیچ خورده با طول های بلند تشکیل شده است. برای اینکه طول بلند این الیاف قابل کنترل باشد و در مصارف متعددی مورد استفاده قرار بگیرد، تولید‌کنندگان فعال در این حوزه بر آن شدند تا قرقره‌های کوچک‌تری از نخ ایجاد کنند. و این چنین شد که امروزه، دوک مخروطی جایگاه ویژه‌ای در صنعت الیاف و پارچه دارد.
روند تهیه و تولید این محصول پس از فراهم شدن و آماده سازی مواد اولیه آن به طور تقریبی به روال زیر است:
-تغذیه قرقره مقوایی
-برش الگو
-برجسته‌سازی
-چاپ داخلی و خارجی
-رنده کردن لبه‌های زائد کاغذی
-برش کاغذ
-چسب‌کاری
-خشک کردن مخروط‌ها
-سیم پیچی و پیرایش مخروط‌ها
-ایجاد شیار‌های نگه‌دارنده
-پرس خط
-پیچش سر مخروط (دماغه) و برش کف
-گردآوری محصول نهایی
از مزایای استفاده از دوک‌های مقوایی، سوای بحث کارآمدی و مقرون به صرفه بودن آن برای خریداران می توان به این موارد اشاره کرد: از جمله اینکه این محصولات به علت ساختار ظاهری مخروطی خود، به راحتی قابلیت انبار شدن و ذخیره‌سازی را دارند. بعلاوه، نخ بر روی این محصول به دلیل هسته مرکزی نمی‌ریزد و یا گره نمی‌خورد و به طور یکنواخت باز می‌شود.
همچنین،این محصول به خاطر جنس مقوایی آن به طور کامل قابلیت بازیافت جهت استفاده مجدد را دارد و این خود سبب می‌شود تا در زمره محصولات سبز و سازگار با محیط زیست قرار بگیرد که این خود امتیاز مهمی محسوب می‌شود.
کاربری آسان و ویژگی‌های منحصر به فرد دوک‌های مقوایی، این محصول را به یکی از محبوب‌ترین محصولات حال حاضر، در صنعت الیاف و پارچه تبدیل کرده است. همچنین، بازار فروش رو به رشد و مترقی آن، تولید‌کنندگان زیادی را در سراسر دنیا به سمت تولید این محصول سوق داده است.